Radicale prostatectomie

Wat is het?

Een radicale of totale prostatectomie is een behandeling van prostaatkanker waarbij de prostaat en de zaadblaasjes volledig worden verwijderd met tot doel de patiënt volledig te genezen. Afhankelijk van de uitslagen van preoperatieve onderzoeken wordt bepaald wat de kans is op microscopische aantasting van de omliggende lymfeklieren en wordt beslist de omliggende lymfeklieren al dan niet weg te nemen.

Wie komt in aamerking?

  • Patiënten met prostaatkanker bij wie de prostaatkanker begrensd is tot de prostaat en er dus geen uitzaaiingen zijn.
  • Genezende behandelingen zoals radicale prostatectomie en bestraling zijn alleen zinvol bij patiënten met een levensverwachting van minstens 10 jaar. Dit is omdat de meeste prostaatkankers zich traag ontwikkelen. Als de prostaatkanker niet behandeld wordt, heeft de patiënt gemiddeld nog een levensverwachting van 12 jaar. Men moet dus voor elke patiënt goed afwegen of een ingreep zinvol is. Zo vermijdt men dat men de nadelen van een behandeling heeft, zonder het voordeel van een verlengde overleving te genieten. Praktisch ligt de leeftijdsgrens tussen de 73 en 78 jaar.

Verloop

Een radicale prostatectomie kan op verschillende manieren uitgevoerd worden. De keuze gebeurt in overleg tussen patiënt en uroloog. Studies wereldwijd tonen aan dat de kans op genezing even hoog is.

Open ingreep via de buik
De uroloog maakt een insnijding in de onderbuik om toegang te krijgen tot de prostaat en het weefsel daaromheen. 

Robotgeassisteerde laparoscopische ingreep 

  • Via een 6-tal kleine sneetjes in de buikwand worden een camera en kleine instrumenten in de buik gebracht. De uroloog bedient de instrumenten vanaf een controlepaneel dat naast de operatietafel is geïnstalleerd.
  • Tot vandaag is er geen sterk bewijs dat deze techniek een betere controle van de kanker of minder kans op langetermijnnevenwerkingen van de chirurgie tot gevolg heeft.
  • Bij de robotgeassisteerde techniek is er wel gemiddeld minder bloedverlies, minder postoperatieve pijn en een snellere mogelijkheid om fysieke activiteit te hervatten.
  • Onze urologen voeren de robotgeassisteerde ingreep uit in RZ Heilig Hart Tienen. Ook voor de opvolgraadplegingen komt u opnieuw naar RZ Heilig Hart Tienen.
  • In België vergoedt het ziekenfonds de extra kosten die gepaard gaan met het gebruik van een robot voor deze ingreep.

Problemen na de ingreep

De belangrijkste gevolgen van een radicale prostatectomie kunnen zijn:

Erectiestoornissen
De zenuwen die voor een erectie zorgen, liggen aan de buitenkant van de prostaat. Afhankelijk van de plaats en de grootte van de tumor is het soms onvermijdelijk dat deze zenuwen tijdens de operatie mee weggenomen worden. Een normale erectie krijgen is dan niet meer (goed) mogelijk.

Droog orgasme
Bij een orgasme komt er geen vocht meer vrij tijdens de zaadlozingen. De prostaat, die het grootste deel van het zaadvocht aanmaakt, is immers verwijderd.

Urine-incontinentie
In de beginfase na de operatie hebben de patiënten vaak last van urineverlies bij inspanningen. Meestal verbetert dit na een aantal maanden. Voor een versneld herstel volgt elke patiënt bekkenbodemspieroefeningen bij een kinesist. Sommige mannen blijven er last van houden, vooral bij 'drukverhogende' momenten zoals hoesten of zwaar tillen. Volledige en blijvende urine-incontinentie komt slechts zelden voor. Mocht dit toch het geval zijn dan bestaan hiervoor chirurgische en niet-chirurgische methoden om dit te verhelpen.

Resultaten

Langetermijnstudies tonen aan dat gemiddeld slechts 7% van de patiënten 15 jaar na een radicale prostatectomie aan prostaatkanker overleed.