Wat is het?

Prostatitis of prostaatontsteking is een ontsteking van de prostaatklier. Soms ligt een bacterie aan de basis, maar vaak is er geen duidelijk aanwijsbare oorzaak. Meestal gaat het om een chronische vorm van prostaatontsteking met terugkerende klachten. Er is een minder voorkomende acute vorm met zeer veel klachten en koorts. Indien geen oorzakelijke bacterie gevonden wordt, spreekt men tegenwoordig over een chronisch pelvisch pijnsyndroom.

Klachten

• Problematisch en soms pijnlijk plassen
• Pijnlijke zaadlozing, soms met bloed in
• Pijn/drukkend gevoel tussen balzak en aars, liezen en onderbuik
• Pijn in de onderrug
• In acute vorm met hoge koorts gepaard, meestal lichtere maar langdurige klachten

Diagnose & onderzoek

• Patiëntengesprek
• Rectaal onderzoek
• Urine- en bloedonderzoek
• Uroflowmetrie
• Echografie

Behandeling

• Langdurige antibioticatherapie: vaak gecombineerd met medicatie om de spieren van de blaas en de prostaat te ontspannen (alfablokkers) en ontstekingsremmers. 
• Voldoende drinken (1,5 à 2,5 l vocht per dag)
• Regelmatige zaadlozingen
• Voldoende ontspanning
• Quercetine: wordt door de arts als voedingssupplement voorgeschreven en bevat antioxidanten. Deze beschermen het lichaam tegen schadelijke stoffen, en kunnen het risico op terugkerende prostaatontsteking helpen verminderen.

Wat is het?

• Een prostaatvergroting is een goedaardige aandoening van de prostaat waarbij het binnenste deel van de prostaat groeit.
• Het is een typisch verouderingsproces onder invloed van hormonale veranderingen.
• De plasbuis die door de prostaat loopt, wordt door de vergroting vernauwd en er ontstaan plasklachten. De blaasspier moet harder werken om de urine door de vernauwde plasbuis naar buiten te persen.
• Door deze extra inspanning wordt de blaaswand zwakker of soms uitgerekt. Na verloop van tijd slaagt de blaas er niet meer in om al de urine naar buiten te drijven en blijft er urine achter in de blaas. Zonder behandeling kunnen hierdoor later blaasontstekingen en nierproblemen ontstaan.

Klachten

Klachten veroorzaakt door vernauwde plasbuis

• Lang moeten wachten vooraleer te kunnen plassen 
• Zwakke en/of gespleten plasstraal
• Plassen met onderbrekingen
• Nadruppelen
• Gevoel de blaas niet leeg te krijgen
• Plassen blokkeert volledig

Klachten veroorzaakt door veranderende blaaswand

• Sterke plasdrang
• Soms gevolgd door urineverlies
• Zeer vaak plassen
• Nachtelijk plassen

Diagnose & onderzoek

• Patiëntengesprek
• Rectaal onderzoek 
• Uroflowmetrie
• Echografie
• Soms cystoscopie 
• Bloedname (PSA, nierfunctie)

Behandeling

Volgende behandelingen zijn mogelijk in volgorde naargelang de ernst van de klachten.

• Afwachtende houding/fytotherapeutica (kruidenmedicatie)
• Medicatie: prostaatrelaxerende middelen, blaasrelaxerende middelen, prostaatverkleinende middelen
• TURP of transurethrale resectie van de prostaat
• Open prostatectomie

Wat is het?

Prostaatkanker of prostaatcarcinoom is een kwaadaardige aandoening van de prostaat. Het kwaadaardig gezwel ontstaat meestal aan de rand van de prostaat. Hierdoor kan het soms worden gevoeld bij een rectaal onderzoek. Deze vorm van kanker is op jongere leeftijd zeer zeldzaam. De gemiddelde leeftijd bij de diagnose van prostaatkanker is 70 jaar.

Een kwaadaardige prostaattumor groeit over het algemeen erg traag en in een vroeg stadium zijn er meestal geen klachten. De diagnose wordt meestal in het kader van een preventief onderzoek gesteld. De kankercellen kunnen zich vanuit de prostaat verspreiden via het lymfestelsel of via het bloed en zo uitzaaiingen vormen, bijvoorbeeld in de lymfeklieren en het bot.

Klachten

In een verder stadium treden de volgende klachten op:

• plasklachten ten gevolge van dichtdrukken van de plasbuis
• botpijn ten gevolge van uitzaaiingen
• vermagering

Diagnose & onderzoek

• Bepaling van de PSA-waarde in het bloed
• Rectaal onderzoek 
• Echografie
• Prostaatpunctiebiopsie
• CT-scan of MRI-scan
• Botscan
• PSMA-PET/CT

Behandeling

Het is van groot belang om een behandeling op maat van de patiënt te voorzien. Rekening houdend met de agressiviteit van de kanker (die zeer verschillend kan zijn), leeftijd, levensverwachting, seksuele activiteit en uiteraard de wens van de patiënt. De voorgestelde behandeling komt in onze dienst altijd tot stand na een vergadering met verschillende specialisten (uroloog, oncoloog/radiotherpaut, radioloog, patholoog ...). Soms is een combinatie van behandelingen nodig.

Actieve opvolging versus voorzichtig afwachten

Radicale prostatectomie

Brachytherapie

Externe radiotherapie

Hormoontherapie

Chemotherapie

Radiotherapie met Xofigo (pdf, 146 Kb) 

HIFU en cryotherapie

PSA staat voor Prostaat Specifiek Antigeen en is een eiwit dat door de prostaat aangemaakt wordt. PSA-waarden kunnen in het bloed gemeten worden en worden uitgedrukt in ng/ml (nanogram per milliliter)

• De bepaling van de PSA wordt voornamelijk uitgevoerd in het kader van preventief onderzoek naar prostaatkanker. De PSA-waarde maakt het mogelijk om prostaatkanker in een vroegtijdig stadium te ontdekken.
• Een verhoging van de PSA-waarde kan echter ook bij een goedaardige vergroting van de prostaat en bij prostaatinfecties voorkomen en wijst niet noodzakelijk op prostaatkanker.
• Bij een verhoogde PSA-waarde zal de uroloog de prostaat verder onderzoeken om de oorzaak van de stijging te achterhalen. Altijd wordt een echografie van de prostaat uitgevoerd. Soms is een prostaatpunctiebiopsie nodig. Het verkregen weefsel wordt in het labo onderzocht op aanwezigheid van kankercellen.