Vernauwde halsslagaders

  • Op bepaalde plaatsen in de slagader, vaak waar de gladde binnenwand beschadigd is, worden plaques gevormd van witte bloedcellen en vetachtige stoffen (waaronder cholesteroldeeltjes).
  • De plaques zetten zich vast in en op de vaatwand. 
  • Op deze plaques ontstaan bloedstolsels bestaande uit bloedplaatjes. Doordat de plaques aangroeien, vernauwt de slagader steeds meer. Er kan dan minder bloed doorheen. 

Klachten

Een vernauwing in de halsslagader of zelfs een afsluiting hoeft geen klachten te geven. Eventuele klachten worden veroorzaakt doordat een bloedpropje loskomt van de vernauwing en afschiet naar de hersenen. Dat doet de hersencellen in een bepaald gebied afsterven. Dit kan leiden tot een hersenberoerte (CVA). De verschijnselen bij een beroerte gaan van spraakstoornissen, blindheid, scheefstand van de mond tot halfzijdige verlamming.

75% van alle mensen die een beroerte krijgen, heeft voorafgaand TIA’s (Transient Ischemic Attacks: plotselinge en tijdelijke neurologische uitvalverschijnselen). TIA’s worden veroorzaakt door een tijdelijk bloedtekort in de hersenen en zijn waarschuwingssignalen voor een dreigende beroerte.

De verschijnselen kunnen zijn:

  • kortdurend (meestal enkele minuten) éénzijdig krachtsverlies of verlamming van een hand, arm en/of been
  • tintelingen of een doof gevoel in een arm, hand en/of been
  • een periode van moeilijker kunnen spreken
  • een afhangende mondhoek
  • een voorbijgaande blindheid aan één oog

Wanneer deze verschijnselen optreden, kan een snelle behandeling mogelijke beroertes voorkomen.

Niet iedereen met een vernauwing in de halsslagader krijgt een beroerte, of een waarschuwingssignaal in de vorm van een TIA. Sommige patiënten die een vernauwing in de halsslagader hebben, hebben geen klachten of verschijnselen die hierop duiden.

Oorzaken

Een vernauwing of een verstopping in de halsslagaders is een gevolg van slagaderverkalking of arteriosclerose. 

Mogelijke risicofactoren zijn:

  • verhoogd cholesterolgehalte
  • hoge bloeddruk (arteriële hypertensie)
  • roken
  • suikerziekte (diabetes mellitus)
  • overgewicht
  • anticonceptiepil
  • te weinig lichaamsbeweging

Behandeling

  • Het kan noodzakelijk zijn om de vernauwing van de halsslagader te behandelen om een beroerte te voorkomen.
  • De artsen wegen dan de kans op een beroerte af tegen het risico van een mogelijke behandeling. Uit wetenschappelijke studies is gebleken dat een vernauwing van meer dan 70% in aanmerking kan komen voor een operatie. Hierbij spelen de gradatie van vernauwing, de aanwezige klachten en het risico van een operatie voor de patiënt mee.

Mogelijke behandelingen zijn:

Bij deze ingreep wordt er op de plaats van de vernauwing in de halsslagader een stent (d.i. een metalen prothese) ingebracht. 

Ingreep

  • Deze ingreep gebeurt onder plaatselijke verdoving.
  • Via een prik in de lies wordt een katheter in de liesslagader geschoven. Door het katheter wordt contrastvloeistof gespoten om foto’s van de bloedvaten te maken en de precieze plaats van de vernauwing of verstopping te bepalen.
  • De arts zal proberen om met een draad tot voorbij de vernauwing te geraken. Daarna wordt over de draad een filter geschoven om eventueel loskomende stukjes op te vangen. Op deze manier kan grotendeels voorkomen worden dat loskomende stukjes hersenbeschadiging veroorzaken.
  • Vervolgens wordt de stent in de vernauwing geplaatst. Dit veertje (stent) wordt volledig opgerekt met een ballon, zodat er geen vernauwing meer is en het letsel door de stent wordt afgeschermd. 
  • Nadien worden het katheter en de draad verwijderd. De prikplaats kan op 2 manieren gesloten worden. Ofwel gebeurt dit met een klein afsluitpropje wat tegen het bloedvat wordt gelegd (mechanisch gesloten met een speciaal sluitingsapparaatje), ofwel zal de arts de prikplaats dichtduwen met de hand tot de bloeding gestelpt is. Nadien wordt er een compressieverband aangelegd om een nabloeding te voorkomen. Dit verband blijft zitten tot de volgende ochtend na de ingreep.
Afdrukken

Deze ingreep wordt ook een carotisendarterectomie genoemd. Een endarterectomie is een klassieke operatie waarbij de vernauwing in het bloedvat verwijderd wordt. De vaatchirurg snijdt de binnenste laag van de vaatwand met de plaque of het bloedstolsel uit het bloedvat.

Ingreep

  • De ingreep gebeurt onder volledige verdoving.
  • De patiënt krijgt een bloedverdunnend medicijn toegediend om bloedstolsels te voorkomen.
  • Via een snede aan de zijkant van de hals wordt de halsslagader opengemaakt. De slagader wordt schoongemaakt tijdens de operatie en de chirurg verwijdert de binnenste laag van de vaatwand. Hierna wordt de halsslagader weer gesloten.
  • Vaak is het nodig een dun plastic slangetje (drain) in de wonde achter te laten om een bloeduitstorting te vermijden. Deze drain wordt de volgende dag al verwijderd na het ontbijt.
Afdrukken