Verzorging mama en baby

Je baby blijft dag en nacht bij jou op de kamer, tenzij een opname op de neonatologie nodig is.
Dagelijks komt de gynaecoloog (of arts-assistent) bij je langs en de kinderarts (of arts-assistent) komt tijdens je verblijf zeker 2x langs. 
De vroedvrouwen komen ook dagelijks langs voor verzorging van jou en zijn continu oproepbaar. Ze helpen je met de voedingen en verzorging van je baby indien nodig met als doel dat je dit leert en zelfstandig thuis kan verderzetten.
 

Lees meer over onderzoeken van je baby

Medische verzorging

• De gynaecoloog (of arts-assistent) komt iedere dag bij je langs.
• Een knipje of scheurtje veroorzaakt soms wat last. De eerste dag kan een ijszakje de pijn en zwelling doen verminderen. Indien nodig mag je een pijnstiller vragen. Ook spoelen brengt verlichting. Het zelfspoelsysteem in de badkamer mag je zo vaak gebruiken als je wil.
• De dag na je bevalling word je ’s middags verloskundig nagekeken. Zodra je goed uit bed kunt, kun je het zelfspoelsysteem in de badkamer gebruiken.
• De hardheid van je baarmoeder wordt gecontroleerd door zacht te drukken op je buik ter hoogte van de navel. Als je baarmoeder goed samentrekt, vermindert je bloedverlies en verandert het geleidelijk van kleur.
• Door het persen bij de bevalling kunnen aambeien ontstaan (of verergeren - sommige vrouwen ontwikkelen aambeien tijdens de zwangerschap). Naast koude kompressen is soms ontzwellende medicatie aangewezen. Vraag dit gerust aan je arts.
• Polsslag, temperatuur en eventueel bloeddruk worden dagelijks gecontroleerd. De dag na de bevalling nemen we bloed om bloedarmoede op te sporen. Zo nodig worden ijzertabletten, een eenmalig ijzerinfuus of toediening van bloed voorgeschreven. De 2e dag na de bevalling nemen we een urinestaal om blaasinfecties uit te sluiten.

• Je baby blijft dag en nacht bij jou op de kamer.
• De baby krijgt zijn eerste badje de dag na de geboorte. Hij wordt eerst gewogen en zijn temperatuur wordt gecontroleerd.
• Een verpleegkundige geeft de dag na de geboorte een demonstratiebadje en helpt je nadien bij de voeding indien nodig.
• De volgende dagen, na controle van temperatuur en gewicht, mogen jullie de baby zelf wassen. Uiteraard kun je nog altijd rekenen op hulp.

Opvolging door kinderarts

• Tijdens je verblijf komt de kinderarts minstens tweemaal langs op de kamer.
• Het eerste onderzoek gebeurt binnen 24 uur na de geboorte. Het tweede onderzoek gebeurt op de dag van ontslag. 
  Lees meer over onderzoeken van je baby

Tijdens je verblijf komt de kinderarts minstens tweemaal langs op de kamer.
Het eerste onderzoek gebeurt binnen 24 uur na de geboorte. Het tweede onderzoek gebeurt op dag wanneer jullie naar huis gaan.

Klinisch onderzoek

Dit vindt plaats binnen 24 uur na de geboorte. De kinderarts observeert en onderzoekt je baby zeer grondig om de algehele lichamelijke-neurologische toestand te evalueren en om aangeboren afwijkingen op te sporen. Hierbij wordt onder meer gelet op ademhaling, hartritme, algemene houding, houding van het hoofdje, bewegingen, alertheid en aanwezige primitieve reflexen (bv. grijpreflex, zuigreflex enz.).

Hielprik

Vanaf 72 uren na de geboorte gebeurt een bloedafname bij je baby voor de Guthrie-test. Deze test is gratis en dient om bepaalde stofwisselingsstoornissen op te sporen. Als de baby eerder naar huis gaat, mag de zelfstandige vroedvrouw deze hielprik ook thuis afnemen. De kinderarts contacteert de ouders in het (zeldzame) geval dat er een afwijking wordt gevonden, en er wordt dan een controle gepland. 

7^e dagonderzoek

Op de zevende dag na de geboorte gebeurt op de raadpleging bij de kinderarts of huisarts opnieuw een uitgebreid klinisch onderzoek (zie hierboven).

Bloedsuikercontrole

In de volgende gevallen wordt het suikergehalte in het bloed van je baby gecontroleerd, omdat het risico op een lage bloedsuikerspiegel (hypoglycemie) bestaat:

• bij baby's met een erg laag (< 2500 g) of een erg hoog (> 4000 g) geboortegewicht
• bij baby's die niet genoeg drinken
• bij mama's met (zwangerschaps)diabetes

Bilirubinebepaling 

• Soms wordt ook het bilirubinegehalte bepaald met een bloedtest. Bilirubine is een gele kleurstof die vrijkomt bij de normale afbraak van rode bloedlichaampjes na de geboorte. De uitscheiding ervan gebeurt via de lever in de gal. Dit proces gaat bij sommige pasgeborenen erg traag, waardoor ze tijdelijk geel kunnen worden.  
• Om te beletten dat het bilirubinegehalte in het bloed gevaarlijk hoog wordt, geeft men fototherapie. Je baby moet dan een aantal uren onder een blauwe lamp. De fototherapie gebeurt overdag en op je kamer.

Slaaponderzoek

Een slaaponderzoek (polysomnografie) gebeurt slechts bij een beperkt aantal risicokinderen. Het gaat om pasgeborenen bij wie de controle van ademhaling en hartslag nog niet volledig matuur is. Bijvoorbeeld:

• als de baby te vroeg is geboren
• als de baby een hersenletsel heeft
• als de moeder bepaalde medicatie heeft genomen tijdens de zwangerschap

Het is belangrijk dat je voor- en nadelen van beide voedingen afweegt. Kies voor een voeding waar je volledig achterstaat. De voedingsmomenten zijn belangrijke momenten en beide ouders moeten zich goed voelen bij de gemaakte keuze.

Borstvoeding

• Borstvoeding is de beste en meest natuurlijke voeding die je je baby kunt geven. Ze is gedurende de volledige borstvoedingsperiode afgestemd op de behoefte, de groei en het afweersysteem van de baby.
• Onze vroedvrouwen organiseren elke 1e dinsdag van de maand een informatieavond over borstvoeding. 
  Lees meer over infosessies borstvoeding

Flesvoeding

• Flesvoeding is een goed alternatief voor borstvoeding.
• Op de afdeling starten we met een standaardflesvoeding voor zuigelingen. De kinderarts zal indien nodig een andere flesvoeding voorschrijven die het best bij de behoeften van je baby aansluit (bv. in functie van gewicht, eventuele allergieën).
• Ook over flesvoeding mag je uitgebreide informatie verwachten van de kinderartsen en de vroedvrouwen: hoe het flesje klaarmaken, welk mineraalwater gebruiken, welke flesjes gebruiken, welk melkpoeder kiezen ...

 De dagen na de geboorte van je baby (niet op zaterdag, zondag of feestdag) komt een kinesist bij je langs om je een aantal oefeningen aan te leren. Het type hangt uiteraard af van hoe je bevallen bent (vaginale bevalling, keizersnede, … ) en je eventuele klachten.  

Meer info vind je in de brochure over de vroedvrouwenraadpleging 

Het ziekenhuis bezorgt een beperkt aantal gegevens betreffende u en uw kind (uw naam, adres en  telefoonnummer en de naam, het geslacht en de geboortedatum van uw kind) aan Kind en Gezin, zodat een medewerker van Kind en Gezin u kan contacteren om hun dienstverlening aan te bieden.

• Je hebt iedere voormiddag de mogelijkheid om samen met een kinesist gedurende een half uurtje postnatale oefeningen te doen. Hierbij oefen je de buik- en bekkenbodemspieren.
• Voor mama's die met een keizersnede zijn bevallen, bieden we naast de oefeningen op de bekkenbodemspieren nog aangepaste oefeningen aan: Hoe moet je je verplaatsen in het bed? Hoe kun je in en uit het bed komen? Tips om heffen te vermijden, enz.
• De postnatale oefensessies met de kinesist zijn vrijblijvend. Ze duren een half uurtje en komen op de ziekenhuisfactuur. Ook als je weer thuis bent, kun je nog postnatale oefensessies volgen op de kineafdeling op Campus St.-Jan. De nadruk ligt hier op stabilisatieoefeningen en correctie van de houding. Je baby mag steeds meekomen.

Jullie baby’tje wordt na de geboorte op je blote buik gelegd en toegedekt met warme moltons. Dit huid-op-huid-contact is belangrijk.

• Het bevordert de borstvoeding.
• De lichaamstemperatuur van je baby wordt beter behouden.
• Het schept een band van vertrouwen en veiligheid.

• Draag altijd je identificatiebandje, en waak er mee over dat je baby altijd zijn identificatiebandje om heeft. Zo weten alle zorgverleners wie jullie zijn en worden vergissingen tot het minimum beperkt.
• Verwittig ons als je de afdeling even verlaat. Zo weten we altijd waar je bent.
• Je baby mag de afdeling niet verlaten. Laat je baby echter nooit alleen op de kamer achter. 
• Voor het welzijn van onze patiënten, bezoekers en medewerkers, geldt een volledig rookverbod in het ziekenhuis en aan de ingangen.
• Respecteer de avondstilte vanaf 22 uur.

• De hospitalisatieduur na een bevalling is wettelijk bepaald. Bij een normale bevalling verblijf je 4 nachten in het ziekenhuis, bij een keizersnede 5 nachten. Er bestaat een nationale tendens om de verblijfsduur verder in te korten en een beroep te doen op kraamhulp thuis.
• Indien je poliklinisch wilt bevallen (dit is zonder een opname na de bevalling), raden we je aan om thuishulp te organiseren. De dag van het ontslag kun je het ziekenhuis verlaten nadat de gynaecoloog en kinderarts bij jou en je baby zijn langsgekomen. Zij bezorgen je de nodige voorschriften en leggen met jou een controleafspraak vast.

Hoe lang blijf je op materniteit?

• Mama’s die van een eerste kindje bevallen kunnen na 3 nachten naar huis. Vanaf een tweede kindje kan dat al na 2 nachten. Bij een keizersnede blijf je 4 nachten op de Materniteit.
• Uiteraard kan dit enkel bij ouders waarbij de zwangerschap, de bevalling en de kraamtijd in het ziekenhuis optimaal verlopen én indien een aantal strikte voorwaarden vóór het ontslag uit het ziekenhuis zijn vervuld.
• Een voorwaarde om naar huis te mogen is dat je thuis een zelfstandige vroedvrouw hebt die bij je langskom. Deze vroedvrouw moet je tijdens je zwangerschap al contacteren.
• Indien je poliklinisch wil bevallen (dit is zonder een opname na de bevalling), raden we je aan om thuishulp te organiseren. De dag van het ontslag kun je het ziekenhuis verlaten nadat de gynaecoloog en kinderarts bij jou en je baby zijn langsgekomen. Zij bezorgen je de nodige voorschriften en leggen met jou een controleafspraak vast.

Weer naar huis

• De dag dat je ontslag gepland is, kun je het ziekenhuis verlaten zodra je gynaecoloog en de kinderarts bij je langs geweest zijn.
• Je krijgt een afspraak voor een controlebezoek bij de gynaecoloog, meestal is dat na 6 à 8 weken.
• De kinderarts geeft je de nodige informatie over de borst- of flesvoeding en de verdere opvolging van je baby. Hij maakt ook een afspraak voor het 7^e dagonderzoek van je baby.
• De gynaecoloog bezorgt je eventuele voorschriften en andere documenten.
• De verzorgingsproducten, de wegwerpluiers en eventueel de vitamine K-ampullen (bij borstvoeding) die je gekregen hebt, worden aangerekend. Je mag deze producten uiteraard mee naar huis nemen.
• Aarzel niet om contact op te nemen met een vroedvrouw, gynaecoloog, huisarts of kinderarts indien er vragen of problemen zijn thuis. Het is volkomen normaal dat je wat onzeker bent.

Zelfstandige vroedvrouw aan huis

• Je krijgt een afspraak voor een controlebezoek bij de gynaecoloog, meestal is dat na 6 à 8 weken. Je krijgt eventuele voorschriften voor medicatie, een voorschrift voor kinesitherapie en andere documenten.
• De kinderarts geeft je de nodige informatie over de borst- of flesvoeding en de verdere opvolging van je baby. Hij maakt ook een afspraak voor het 7e dagonderzoek van je baby.
• De verzorgingsproducten, de wegwerpluiers en eventueel de vitamine K-ampullen (bij borstvoeding) die je gekregen hebt, worden aangerekend. Je mag deze producten uiteraard mee naar huis nemen.
• Aarzel niet om contact op te nemen met een vroedvrouw, gynaecoloog, huisarts of kinderarts indien er vragen of problemen zijn thuis. Het is volkomen normaal dat je wat onzeker bent.

Hulp thuis

Zelfstandige vroedvrouw aan huis

Het verblijf in het ziekenhuis werd de laatste jaren steeds korter. Daarom raden we je aan om al tijdens de zwangerschap contact op te nemen met een zelfstandige vroedvrouw voor de nazorg thuis. Deze prestaties worden grotendeels terugbetaald door het ziekenfonds. De dossier- en vervoersonkosten worden wel aangerekend. De vroedvrouw kan je helpen met de borst- of flesvoeding, de verzorging van je baby (het badje, de navelverzorging,…), het opvolgen van het gewicht van de baby en ze is er om je vragen te beantwoorden.
Een lijst met vroedvrouwen in je buurt kan je vinden op de website van de Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen www.vbov.be.
 

Kraamzorg aan huis

Na de bevalling kan je beroep doen op kraamzorg. Een kraamverzorgende helpt dan met het huishouden, de verzorging van de andere kinderen, de voeding van de baby,... Deze organisaties vragen om rond de zevende zwangerschapsmaand een aanvraag te doen. Ben je zwanger van een meerling? Vraag dan zeker extra hulp. Onze sociale dienst kan jullie hier zo nodig mee helpen. De kostprijs van de kraamzorg is afhankelijk van je inkomen. Sommige ziekenfondsen of hospitalisatieverzekeringen voorzien een gedeeltelijke tegemoetkoming.

Voor kindjes die te vroeg geboren worden of extra medische zorgen nodig hebben, is een semi-intensieve neonatologieafdeling op dezelfde verdieping als de materniteit. Daar waakt dag en nacht een gespecialiseerd zorgteam over je kindje.

Meer info over onze neonatologie