Gebroken Heup

Wat is het?

Een gebroken heup komt vaak voor bij oudere mensen, meestal na een val. In ons land gaat het jaarlijks om 10.000 gevallen.

Het heupgewricht bestaat uit een kop en een kom en verbindt het bekken met het dijbeen (bovenbeen). De heupkop gaat over in de hals van het dijbeen, en de dijbeenhals loopt via twee grote verdikkingen over in het dijbeen. Een heupbreuk is een breuk in het dijbeen vlakbij het heupgewricht, en kan op verschillende plaatsen voorkomen. Meestal is dat:

  • in de dijbeenhals
  • ter hoogte van de verdikkingen
  • of onder de verdikkingen

Klachten en diagnose

Na een heupbreuk kunt u niet meer lopen of op het been staan, en hebt u meestal veel pijn. Het been ligt vaak naar buiten gedraaid en lijkt korter. Als u uw heup heeft gebroken, wordt u meestal via een spoedopname in het ziekenhuis opgenomen.

De plaats van de breuk is van belang voor de operatietechniek die toegepast wordt. Daarom wordt altijd eerst een röntgenfoto gemaakt van de gebroken heup.

Geriatrisch Fractuur Programma (GFP)

Geriatrische patiënten met een heupfractuur worden opgenomen in het zorgpad ‘Geriatrisch fractuurprogramma’. De patiënt wordt meteen van bij de spoedopname gevolgd door de geriater en de orthopedist. Dit zorgpad standaardiseert alle zorgprocessen en brengt een multidiscplinair team samen rond de patiënt: orthopedist, geriater, fysisch geneesheer, verpleegkundigen, sociaal verpleegkundige, kinesist, ergotherapeut, diëtist. De wachttijden voor de ingreep worden zo kort mogelijk gehouden.

Behandeling

  • Er bestaan verschillende operatietechnieken om de gebroken heup te herstellen. Welke de orthopedist bij u gebruikt, hangt af van de plaats van de breuk, de kwaliteit van het bot, uw leeftijd en de mogelijkheden voor een goede revalidatie. De orthopedist zal u hierover informeren.
  • De mogelijkheden zijn:
    • Totale heupprothese: Uw hele heupgewricht wordt vervangen door een kunstheup. De orthopedist verwijdert de kom en kop van de heup en vervangt ze door een prothese uit metaal, kunststof en/of keramiek. De kop wordt met een metalen pen in het dijbeen vastgezet.
    • Meer info over totale heupprothese
    • Kop-halsprothese: Hierbij wordt alleen de heupkop vervangen door een prothese. De prothesekop wordt met een metalen pen in het dijbeen vastgezet.
    • Platen en/of schroeven: Uw heupgewricht wordt behouden en de breuk wordt hersteld met schroeven en/of platen.
  • De ingreep duurt meestal 1 tot 1,5 uur.
  • In de meeste gevallen zal uw ingreep plaatsvinden onder algemene anesthesie of onder regionale verdoving door middel van een ruggenprik.
  • De duur van uw opname hangt af van uw leeftijd en algemene conditie. De meeste patiënten mogen het ziekenhuis verlaten op de achtste dag na de operatie. De toestand van uw operatiewonde moet goed zijn. De wonde moet redelijk droog zijn en mag geen tekenen van infectie vertonen.

Revalidatie (GFP)

  • De kinesist start samen met u de revalidatie al vanaf dag 1 na de operatie met kleine oefeningen om de spieren van uw been te versterken en uw heupgewricht beweeglijk te maken.
  • Vanaf dag 2 help de kinesist u kleine afstanden stappen met een looprekje en de ergotherapeut leert u hoe u het makkelijkst dagelijkse bewegingen zoals rechtstaan uit een zetel of het terug in bed geraken het makkelijkst kunt doen.
  • De volgende dagen wordt de kinesitherapie verder uitgebreid naargelang uw conditie het toelaat. Voor een goede revalidatie is het belangrijk dat u zelf actief meewerkt.
  • Gedurende vijf weken na de ingreep moet u antitrombose-injecties krijgen en dient u antitrombosekousen te dragen om een trombose te voorkomen.
  • De eerste 6 tot 8 weken na de operatie moet u met een loophulpmiddel (krukken of looprek) lopen. Staan en steunen op het geopereerde been is wel toegelaten, tenzij het u anders werd medegedeeld.
  • We zoeken samen met u naar de beste aanpak voor uw herstel en revalidatie nadien. Een sociaal verpleegkundige van onze dienst Patiëntenbegeleiding komt u spoedig na uw opname op de afdeling bezoeken, en bespreekt samen met u en uw familie eventuele aanvragen voor thuiszorg, herstelcentrum of andere mogelijkheden.
  • In de eerste periode na de operatie (6 à 12 weken) moet men opletten om geen risicovolle bewegingen te maken. Hierdoor zou de heup uit de kom kunnen schieten.